İyon Mimarisi

İyon Mimarisi 

              Anadolu'nun batı bölgelerinde M.Ö. 11. yüzyılda iyon kültür ve sanatı erken demir çağ Anadolu halklarının etkisiyle oluşmuştur. İyon'ya kütür ve sanatta dünyaya yol göstermiştir.
Şehirlerde siyasi yapı ve ekonomik güç şehirlerin yapılanmasında olumlu yönde etkisi bulunmaktadır.
Genellikle ızgara kent sistemi diye adlandırılan birbirine dik kesen ana caddelerden oluşur.
Priene, Miletos ve Ephesos bu kent mimarisinin en iyi örnekleridir. Savunmak için ise kentin etrafı surlar ile çevrilidir.  Dünyada ilk kez 2500 yıl önce ızgara şehir planı Milet'te Priene şehrinde görülmektedir. Günümüzde halen daha eski halini koruyan nadir antik şehirlerdendir.

Milet Priene kent planı (Aydın Didim)

       Samos'taki Hera, Efes'teki Artemis ve Didim'deki Apollon tapınakların bu günkü Avrupa mimarisine yön vermiştir.  Dünyanın yedi harikasından bir olan Efesteki Artemis tapınağı M.Ö. 7 yüzyılda inşa edilmiş. 

Efes Artemis tapınağı temsili resim (İzmir Selçuk)

       Artemiz tapınağı bölgesinde yapılan kazı çalışmaları sonucunda ortaya çıkan bulgular şuanda British Museum'da sergilenmektedir. 

iyon mimarsinde öne çıkan bir başka konu ise Dor İyon ve Korint sütunlarıdır 

DOR                      İyon                    Korint

1. Dor sütunu hayat ağacı ve sade olmasıyla erkeği simgelemektedir 

2. İyon sütunu hayat ağacı ve üzerindeki kıvrımlar ve süslemeler ile kadını temsil etmektedir 

3. Korint sütunu hayat ağacı üzerindeki bitki ve çiçek motifleriyle fahişeleri anlatmaktadır

                 Devlet yapılanması yıkılsa bile iyon mimarisi etkisini devam ettiği görülmektedir.  İyon kentlerinin bir önemli yapıtlarından biri de kent tiyatrolarıdır. 

Efes antik kent tiyatrosu   (İzmir Selçuk)