Lidyalılar
Lidyalıların tarih sayfalarında M.Ö 7. yüzyıl ve M.Ö 546 yıllarına kadar yaklaşık 14 yıl hüküm sürmüşlerdir, Lidalıların ilk kralı Giges'tir. Lidyalılar hakkından bilgileri en çok Yunan yazıtları ve Hitit dilinde yazılmış çivi yazıtlarında rastlamaktayız. Lidyalıların en parlak dönemi M.Ö 700-750 yılları arasındadır. Lidyalıların Anadolu'ya nasıl ve nereden geldikleri bilinmez ancak bazı arkeologlar lidyalıların M.Ö 2000 ( Tunç çağının ) sonlarında Frig'ler ile beraber Anadolu'ya göç ettiklerini söylerler. Bazıları da Lidya dilinin Hititçe arasında benzerlikler olduğunu ve Lidyalıların batı Anadolu'ya 2. bin başlarında yerleştiklerini söylerler.
Lidya tarihi boyunca üç farklı soydan gelen Krallar tarafından yönetilmiştir (Atyad'lar, Heraklit'ler ve Mermnad'lar). Lidya Krallığı M.Ö 680 yıllarından Kral Giges'in hükümdarlığı zamanında tanınmaya başlamıştır. Krallıklarının zenginliğini İyon devleti ile yapmış oldukları ticaret ve başkent Sardes'te bulunan altın madenlerine borçlulardır. Tarihteki ilk sikke kestiren devlet olarak bilinmektedirler. Zenginlikleri sayesinde yalnızca Anadolu'da değil Yakın Doğu'da da önemli rol oynarlar.
Kral Giges'in zenginliğini gösteren bir hazine, Paktolos Çayındaki bulunmuştur. Gün yüzüne çıkartılan hazine Lidya krallığın askeri gücünün yanı sıra ekonomik gücünü de ortaya koymuştur.
Kral Giges sahip olduğu askeri ve ekonomik güç sayesinden Yunan kentlerine saldırmak için hazırlanmıştı amacı Yunan kentlerini Lidya krallığına bağlı ticaret merkezleri haline getirmekti. Önemli bir liman kenti olan Efesos Lidyalılarla antlaşmak istemişler ancak en az Efesos kadar önemli olan Miletos kenti direnmiş ve antlaşmak istememiştir bunun sebebi ise Karadeniz'de büyük bir deniz imparatorluğu kurmaktır. Bu durun sonrası Kral Giges İyon devletleri askeri hamleler yapmıştır ancak ne denli başarıya ulaştığını hakkında bilgimiz bulunmamaktadır. Giges'ten sonra gelen krallarda Miletos şehrine sefer düzenlemiş ancak başarıya ulaşamamışlardır. Kral Alyattes tarafından tekrar Miletos Kentine saldırılar düzenlenmiş bu saldırılar 5 yıl sürmüş ve en sonunda bir antlaşma yapılmıştır. Lidyalıların son kralı Krezüs, Efesos başarısından sonra Anadolu'da ki tüm Yunan kentleri tamamen Lidya egemenliği altına girmiş ve Lidya krallığına vergi ödemek zorunda kalmıştır, sadece Miletos kenti bazı ayrıcalıklara sahiptir.
Yorum Gönder